OBSESİF KOMPULSİF BOZUKLUK
Takıntılar diğer adıyla obsesyonlar kişiyi rahatsız eden günlük rutinini bozan duygu ,düşünce ve dürtülerdir. Kişiler genellikle bu düşünceleri zihinlerinden atmakta zorlanırlar. Ve bazen bu düşünceleri atabilmek için tekrarlayan davranışlara başvururlar. Bu davranışlara kompulsiyon davranışlar denir. Bu davranışların beraberinde getirdiği ruhsal rahatsızlığa da obsesif-kompulsif bozukluk denir.
OKB li bireylerin obsesif kompulsif davranışları günlük rutinlerine engel olucak düzeydedir.OKB li bireyler düsüncelerinin mantıksız olduğunun farkındadır fakat kendilerine engel olmakta güçlük çekerler.
OKB hastalığı içerisinde çok fazla obsesyonlar ve kompulsiyonlar vardır. Bunlar zaman zaman birlikte veya ayrı şekilde de görülebilir.
OKB TÜRLERI NELERDİR?
- Bulaşma(temizlik) Obsesyonu ve Temizlik Kompulsiyonları: Kişinin bedenin veya giysilerinin kir, mikrop, toz, virüs gibi etkenlerle diğer beden salgılarının bulaşacağına inandığı obsesyonel düşüncelerdir. Bu düşüncelerle başa çıkabilmek adına temizlik ve yıkanma kompulsiyonlari sergilerler.
- Kuşku Obsesyonu ve Kontrol Kompulsiyonu: Kusku obsesyonu olan bireyler surekli olarak ocak, priz , kapi kilidi gibi nesnelerin açık olduğunu düşünürler ve tekrar tekrar kontrol etme ihtiyacı duyarlar(kompulsiyonlar).
- Cinsel Obsesyonlar: Cinsel obsesyonlarda kişi çevresindeki insanlarla cinsel bir iliskide olabileceğini hayal edebilir, acaba çevremdeki kadınlara sarkıntılık yapar mıyım veya bu kişiyle cinsel iliksiye girsem nasıl olur gibi düşüncelere sahip olabilirler.
- Dini Obsesyonlar: Kişi kendini inandığı dinin tam karşıt görüşünde bir düşünceyi düşünmekten alıkoyamaz.
- Simetri Obsesyonu: Bu obsesyonlara sahip bireylerin yaşamında simetri ve düzen hakimdir.
- Biriktirme Saklama Obsesyonlari: Kişi ‘ ilerde gerekli olabilir’ düşüncesiyle eşya saklamaya ve biriktirmeye başlar.
SIK SIK GÖREBİLECEĞİMİZ KOMPULSİYONLAR (TEKRARLAYAN DAVRANIŞLAR) NELER OLABİLİR?
- İçinden veya dışından tekrar tekrar sayı saymak
- Gereksiz eşyaları ‘belki lazım olur’ düşüncesiyle biriktirmek.
- Kilit, ocak, priz gibi nesneleri tekrar tekrar kontrol etmek.
- Eşyaları belli bir sıraya göre dizme
- Belli bir sırayla yemek yeme
- Tekrar tekrar yıkanma, duş alma, elleri yıkama
- Ayni nesneleri tekrar tekrar silme ihtiyacı
- Bir eylemi belirli bir sayıda yapma ihtiyacı
OKB NEDEN OLUR?
- Genetik faktörler
- Anksiyete
- Tramvatik durumlar
- Anne veya baba kaygılı veya evhamlıysa
- Ebeveyinlerden biriyle ayrışamama sorunu
- Mükemmeliyetçilik hissine sahip bireylerde
- Hayallerinde veya yapmak istediği şeyde engellenme hissi yaşayacağı düşüncesinde olan bireylerde
- Bireyin kısıtlanma hissine sahip olması
- Bireyin duygularını dışa vuramaması
MERKEZİMİZDE OKB ILE NASIL ÇALIŞILIR?
Merkezimize gelen danışanlarla öncelikle danışanı tanımak adına detaylı kişilik testlerini de uyguladığımız 1-2 seans tanımlama seansı ve bilişsel yaklaşım sonrası daha spesifik psikoterapi araçlarıyla devam edilmektedir. Buna geçmişteki duygu durum ve olay örüntülerinin eşlik ettiği EMDR çalışmaları veya şema terapi çalışmaları dahildir. Ancak öncelikle danışanın bilişsel olarak algısı, duyguları,düşünceleri, ailesiyle olan ilişkisi, genel duygu durumları incelenir. Sonrasında davranışçı tekniklerle ve imajinasyon, nefes calışmaları, belirsizlikleri belirleme, hayat şartlarını değiştirme veya olumsuz düşünceleri olumluya çevirme ile çözüme gidilmesi amaçlanabilmektedir. Kısa sürede kesin bir çözümden ziyade psikoterapi sürecindeki gidişata odaklanmak danışanın faydasına olacaktır. Çünkü okb nin temelinde bir çok dinamik yatabilmektedir. Bir çok duygu ele alındıktan sonra bu duygular için etkili psikoterapi yöntemiyle çalışmak amaçlanır.
ÖZEL BERK KARAOĞLU AİLE DANIŞMA MERKEZİ